PTT İle Gelen Yurt Dışı Kargo ve Paket Rehberi

Bugünkü yazıda sipariş verdiği ürünü beklerken sinirden kuduran, kargo takip numarasıyla günde 40 defa gelişmeleri takip eden sabırsız arkadaşların içine su serpmeyi amaçlıyorum.

Yurt dışından yapılan alışverişlerin teslimatı konusunu başlıklar altında incelemek istiyorum. Sipariş, ürünün gönderilmesi, Türkiye'ye girişi, gümrükten geçişi ve dağıtıma çıkması aşamalarını ayrı ayrı anlatacağım.

Yurt Dışından Alışverişte Sipariş Aşaması

Sipariş verdiğiniz andan itibaren, yani satın aldığınız ürünlerin ücreti kredi kartınızdan tahsil edildikten sonra neler oluyor birlikte bakalım.

Aşağıdaki grafikte İspanyol Trekkinn mağazasından satın aldığım tüm ürünleri görebilirsiniz. 2017-2019 yılları arasında toplam 7 sipariş vermişim. 5 sipariş teslim edilmiş. 6ncı sipariş yolda. 7nci sipariş ise paketleme aşamasında.

Ürün araştırdınız, çeşitli sitelerde fiyat kıyasladınız ve bir tane alışveriş sitesinde karar kılıp satın alma işlemini gerçekleştirdiniz.

İlk önce firmanın bu ürünleri tedarik etmesi gerekiyor. Aşağıdaki siparişi 29 Kasım'da vermiş olmama karşın, bugün 5 Aralık olmasına rağmen ürünler henüz kargolanmadı. Bunun başlıca nedeni uyku tulumu stoklarında olmasına karşın, ayakkabı ancak ayın 5'inde tedarik edilebildi. Birkaç saat öncesine kadar “In transit to our dispatch centre (sevkiyat merkezine gönderim halinde)” görünen durum, akşam saatlerinde “Preparing for shipment (gönderim için hazırlanıyor)” ibaresine döndü. Büyük olasılıkla yarın gönderim yapılacak.

Yani siz sipariş verdikten sonra, satın aldığınız ürün hemen ertesi gün kargoya verilecek diye bir kural yok. Boşuna kendinizi tüketmeyin. Özellikle Avrupa ve Amerika'da, Aliexpress gibi sıkı denetlenen mecralarda hiç kimse “şunu tokatlayalım” diye iş yapmıyor.

Paketinizin Satıcıdan Gönderim Aşamaları

Ürün tedarik edildikten sonra paketleniyor. Satın aldığınız firma henüz gönderimi fiili olarak gerçekleştirmese dahi, kullandığı kargo firmasına ön kabul açtırarak paket için bir takip kodu alıyor. Bu durum “The item is pre-advised” ibaresi ile kendini belli ediyor. Yani size kargo takip kodu iletildiği an ürün gerçekte yola çıkmamış olabilir.

Kargonuz gönderim için hazır olduğunda, ancak henüz kargo firmasına sevki gerçekleşmemişse, bu durum genellikle “The Item is at the shippers warehouse (paket gönderim yapan firmanın deposunda)” ibaresiyle belirtiliyor.

Sevk edilecek ürünler takip kodlarıyla beraber kargo firmasının deposuna teslim edilene, kabul kayıtları yapılana kadar paketinizin yolculuğu başlamıyor.

Ürün kargo firmasının deposuna girdiğinde “Consignment received at the Acceptance Centre” olarak durum güncelleniyor. Gözünüz aydın, ürününüz artık yola çıktı.

Çok büyük bir aksilik olmadıkça bu aşama genellikle 2 ila 7 gün arasında tamamlanıyor.

Kargonuzun Taşıyıcı Firmadaki Yolculuğu

Kargonuz EMS, PostNL, China Post, USPS, Royal Mail, TNT, FedEX, DHL gibi firmalar tarafından teslim alındığında, ilk olarak bunların dağıtım merkezlerine sevk ediliyor. Bu büyük depolarda, her paket gideceği ülkeye göre sınıflandırılıyor. “The item is at the sorting center / The item is processed at the sorting center” ibarelerini gördüğünüzde bu durumu anlayabilirsiniz.

Kargonuzu takip ederken “The item is on transport to the country of destination” yazısını gördüğünüzde, paketiniz çok büyük olasılıkla uçakla Türkiye'ye doğru yola çıkmış demektir. Kargonuz uçağa yüklendikten sonra bir sonraki durak Türkiye gümrüğü olacak.

Paketin Türkiye'ye giriş ve kabul aşamaları

Gönderiyi getiren uçak İstanbul Havalimanına iniş yaptıktan sonra, tüm kargolar (DHL, FedEX, TNT hariç) toplu bir şekilde Başakşehir'de bulunan İstanbul Uluslararası PİM'e (posta işleme merkezi) getiriliyor.

Havalimanından gelen araç Başakşehir PİM'e girer girmez kargo takipten “kargo Türkiye'de” şeklinde bir güncelleme beklemeyin. İlk olarak tüm paketler boşaltılıp depoda bir köşeye kaldırılıyor.

Yoğunluğa bağlı olarak, paket İstanbul Başakşehir'e gelmiş olsa dahi sistemde halen Türkiye'ye sevk halinde görülebilir. Sakin olun. Hiç kimse paketinizi cebine atıp arazi olmayacak.

PİM'de yoğunluk azaldığında, daha doğrusu sizin paketle beraber gelen kafileye sıra geldiğinde, çuvaldaki tüm paketler teker teker elden geçip, her paketin üzerindeki barkod okutuluyor. Barkodun sisteme tanıtılması gerçekleştiği an kargo takipteki durum “Gonderi (Varis)alip verme merkezinde alindi / Receive item at office of exchange (Inb)” olarak güncelleniyor. Bu aşamadan sonra paketin gümrük macerası başlayacak.

Kargonun Gümrüğe Sevki

2009 yılına kadar 150 Euro değerine kadar olan eşyalara gümrük vergisi uygulanmıyordu. Son 10 yıl içinde kademeler halinde düşürülerek; 2011 yılında 75 Euro, 2016 yılında 30 Euro, 2018 yılında 22 Euro, 15 Mayıs 2019'dan itibaren sıfıra indirildi. Yani artık “gönderim gümrüğe takılır mı” diye sormayın lütfen. Bu konuyla ilgili daha geniş açıklamaya birazdan yer vereceğim.

“Gonderi gumruge sevk edildi (Gelen) / Send item to customs (Inb)” gördüğünüzde gelen paketinizin İstanbul Başakşehir PİM binasının içindeki gümrük birimine sevk edildiğini anlayabilirsiniz.

Ürün gümrüğe geldiğinde mutlaka içini açıp kontrol ediyorlar. Hatta bu birimde çalışanlar paketinizi maket bıçağıyla dikkatsizce açıp içindeki malzemeye zarar verebiliyorlar.

Ürün açıldıktan sonra ilk önce yasaklı ürün kapsamında olup olmadığı (silah, bıçak, ilaç, vb.) değerlendiriliyor. İthalatında sorun olmayan bir ürünse paketin üzerinde deklare edilen fiyatı ile internet üzerindeki fiyat ortalaması araştırılıyor.

Çoğu insanı çıldırtan, saç baş yolduran gecikmeler en çok gümrük aşamasında yaşanıyor. Buraya gelen bir paket bazen 1 günde çıkabildiği gibi, 3 gün, 5 gün, 10 gün ve hatta 15 güne kadar burada takılabiliyor. Ortalama bir süre verecek olursam, 4 gün olarak düşünebilirsiniz.

Düşük beyan edilen ürünler, yani 200 dolarlık bir ürüne 20 dolar yazdırdıysanız, kısa bir Google fiyat araştırmasının ardından gerçek değeri üzerinden vergisi hesaplanıp kapatılıyor.

Satın aldığınız ürün Avrupa Birliği ülkelerinden herhangi birinden geliyorsa, gümrük vergisi kargo hariç bedelin %18'i, AB harici herhangi bir ülkeden geliyorsa %20'si kadar hesaplanıyor.

Gümrük vergisinin yanı sıra, 70 kuruş damga vergisi, 8 lira gümrüğe sunma ücreti eklenip (Aralık 2019) gümrükten çıkıyor.

Gümrükten Çıkan Ürün Nereye Gidiyor?

Gümrükten çıkan ürünler Başakşehir'de tekrar depoda toplanıyor. “PTT İşyerinden Çıktı / PTT İşyerine Sevk Edildi” ibaresiyle beraber İstanbul Arnavutköy'de bulunan AVPİM'e sevk ediliyor.

Kargonuz/paketiniz Arnavutköy AVPİM'e ulaştığında, kargo takipten “PTT İşyerine Girdi / Posta Teslim Bordrosu Mübadele Servisine Geldi” şeklinde durum güncellemesi oluyor. Bence bu aşamada artık rahatlayabilirsiniz.

Arnavutköy'de tüm paketler gidecekleri il ve ilçelere göre ayrıştırılarak gruplandırılıyor. Gönderiniz İstanbul içi bir yere ulaştırılacaksa buradan ilgili PTT birimine sevk ediliyor. Ankara'ya ulaştırılacaksa, Ankara'daki PTT dağıtım noktasına yönlendirilip, daha sonra ilçe PTT'lere sevki sağlanıyor. Arnavutköy AVPİM bir dağıtım merkezi. Son alıcıya hiçbir şekilde teslimat yapılmıyor.

Yani Arnavutköy'den çıkan paketi gene maceralı bir yolculuk bekliyor.

Antalya Kumluca'da yaşıyorum. Benim paketin Arnavutköy'den itibaren yolculuğu şu şekilde gerçekleşiyor.

Gonderi musteriden alinmistir	Receive item from customer (Otb)	-/	-	Netherlands (the) (Yurt Disi)
Gonderi yurt disina sevk edildi (Giden)	The item was forwarded to the destination country (Otb)	-/	-	Netherlands (the) (Yurt Disi)
Gonderi yurtdisina sevk edildi	Send item abroad (EDI-received)	-/	-	Netherlands (the) (Yurt Disi)
Gonderi (Varis)alip verme merkezinde alindi	Receive item at office of exchange (Inb)	-/	-	Turkey
Gonderi gumrukten çıktı (Gelen)	Return item from customs (Inb)	-/	-	Turkey
Gonderi gumruge sevk edildi (Gelen)	Send item to customs (Inb)	-/	-	Turkey
PTT İşyerine Girdi	Yurtdışı Kabul Geliş Kaydı Yapıldı	İST.ULUSLARARASI PİM/İST.ULUSLARARASI PİM	BAŞAKŞEHİR	İSTANBUL(AVR)
	Gümrükten Çıktı	İST.ULUSLARARASI PİM/İST.ULUSLARARASI PİM	BAŞAKŞEHİR	İSTANBUL(AVR)
PTT İşyerinden Çıktı	PTT İşyerine Sevk Edildi	İST.ULUSLARARASI PİM/İST.ULUSLARARASI PİM	BAŞAKŞEHİR	İSTANBUL(AVR)
PTT İşyerine Girdi	Posta Teslim Bordrosu Mübadele Servisine Geldi	ANTALYA P.İ.M/ANTALYA P.İ.M	KONYAALTI	ANTALYA

• İstanbul Arnavutköy'den Afyon dağıtım merkezine sevk ediliyor. +1 veya 2 gün
• Afyon dağıtım merkezinden Antalya Konyaaltı PTT'ye sevk ediliyor. +1 veya 2 gün (Bu hareket bilgisi, paket İl dağıtım merkezine vardığında siliniyor)
• Konyaaltı PTT'den Kumluca ilçe PTT şubesine sevk ediliyor. +1 veya 2 gün. Hafta sonuna denk gelirse +3 gün.

Paketin Evinize Teslimatı

Bulunduğunuz ilçeye sevk edilen paketler dağıtım için hazır. Yerinizde olsam, paketi kargo takip numarasıyla takip eder, paket ilçe PTT bürosuna geldiği sabah, 08:30 veya en geç 09:00'da PTT Kargo'nun başına dikilir, paketi elden teslim alırdım.

En büyük sorunlar paketin eve dağıtımı aşamasında yaşanıyor. Dağıtım yapan görevliye fazla sayıda paket verebiliyorlar. Adam dağıtıma bir çıkıyor, mesaisinin çoğu trafikte geçiyor ve sizin pakete sıra gelmiyor. Şehir içi dağıtımlarda arabasını park edecek yer bulamıyor. Kurum içi nasıl bir sistem uyguluyorlar bilmiyorum, kapınıza gelmese dahi “evde yoktu” diye paketinizi tekrar kargo merkezine geri götürebiliyor.

Dediğim gibi, işi şansa bırakmayın. Sabah en geç 09:00'da PTT iş yerine gidip paketinizi elden teslim alın.

Gümrük Ücretinin Tahsilatı

Yukarıda da ifade ettiğim gibi, sipariş bedeliniz ne olursa olsun, artık tüm paketlere gümrük masrafı ekleniyor. Ürünü Avrupa Birliği ülkelerinden satın aldıysanız %18, AB ülkeleri dışında Amerika, Çin gibi ülkelerden satın aldıysanız ürün bedelinin (kargo hariç) %20'si tutarında gümrük vergisi ödemeniz gerekiyor.

Gümrük Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Örnek olarak Aliexpress'ten 10 dolarlık bir ürün sipariş ettiğinizi varsayalım.

10 dolar x dolar kuru = 57 TL

Gümrük vergisi 57 TL / %20 = 9,50 TL

Gümrük sunma ücreti = 8 TL

Damga vergisi = 70 kuruş

Toplam ödeyeceğiniz rakam = 18,20 TL

PTT iş yerine elden teslim almaya gittiğinizde veya paketi kapıdan teslim alacaksanız, görevliye bu miktarı peşin olarak ödemeniz gerekiyor.

Gümrük Vergisine İtiraz Etme Hakkı

Rakam yanlış hesaplanmış olsa dahi, bunu görevliye izah ederek çözmeniz mümkün değil. Rakamı ödemezseniz teslimat yapılmıyor.

Paketi teslim almayıp, çok da geç kalmadan itiraz etme hakkınız var. Gecikirseniz paketiniz geri gönderilecektir.

İtiraz edeceğiniz resmi makam “Uluslararası kargo işleme merkezi müdürlüğü / Başakşehir” olup, dilekçeyi bu makama hitaben yazmanız, ürünün satıldığı sayfanın ekran görüntüsü çıktısını almanız, kredi kartınızdan çekilen tutarı dekontlardan bulup çıktısını eklemeniz ve durumu anlatan sade bir metin yazmanız gerekiyor.

Gümrüğe Düşük Bedel Yazdırıp Az Vergi Ödeme Konusu

Birkaç yıl öncesine kadar, hemen herkesin kullandığı bu yöntem artık işlemiyor. Gümrük memurları eskiden, özellikle de 2011 yılı öncesinde, yalnızca paketin üzerinde deklare edilen tutar üzerinden işlem yapıyordu.

Elektronik ticaret, özellikle de yurt dışından yapılan alışverişler cari açığı gitgide arttıran bir unsur olarak öne çıktıkça ve düşük bedelle ülkeye giren ürünler gümrük vergisi kayıplarına neden oldukça bu işi sıkılaştırdılar. Artık iğneden ipliğe, ne satın alırsanız alın, deklare edilen fiyatla piyasa fiyatı karşılaştırılıp, fiyatlarda bir suistimal olup olmadığı kontrol edilerek gümrük işlemleri yapılıyor. Kaynak: https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/54833 Ha, kırk yılın başı gözden kaçan paketler oluyor mu… elbette oluyor. Hatta şu anda Türkiye'ye giriş yapmış, ancak henüz teslim almadığım 69 dolarlık sipariş için yalnızca 7.99 TL gümrük vergisi talep edilmiş.

Yani özet olarak “sineğin yağını çıkarmayın”. Zaten yurt dışından satın aldığınız ürün için KDV ve ÖTV ödemiyorsunuz. Gümrük verginizi ödeyin kardeşim.

En son sipariş ettiğim uyku tulumu Türkiye'de yaklaşık 3000 liraya satılıyor. Yurt dışından 1600 TL + 50 TL kargo + 245 TL vergi = 1895 TL'ye mal ettim. Yani her durumda zaten kardayım. Daha da zorlamaya gerek yok.

Yurt Dışından Gelen Kargo ve Paketler Kaybolur mu?

Eğer gönderinizle birlikte size bir takip numarası iletildiyse, ürünün kaybolma riski son derece düşük. PTT ve gümrükte çalınma gibi olaylara kesinlikle ihtimal vermiyorum. Geçmişte münferit olaylar yaşanmış olabilir. Ancak günümüzde takip kodu sayesinde kargonun hangi aşamada olduğu, eğer paketin başına bir şey geldiyse ne aşamada olayın yaşandığı kolaylıkla araştırılabiliyor.

Paketlerin kaybolmaktan ziyade, “iade edilme” durumlarına daha sık rastlanıyor. Adam yurt dışından ürün sipariş ediyor, elinde takip kodu olduğu halde kontrol etmeyip, görevlinin zilini çalmasını bekliyor. Paket bir nedenden ötürü alıcıya teslim edilemediğinde, prosedür gereği geri gönderiliyor. https://www.sikayetvar.com/ptt-kargo/iade adresindeki şikayetlerden durumu daha net görebilirsiniz.

Paketiniz yurt dışındayken https://www.17track.net/tr adresinden, Türkiye'ye giriş yaptıktan itibaren de https://gonderitakip.ptt.gov.tr/ adresinden mutlaka takip edin.

PTT'nin Android uygulamasını da oldukça faydalı buluyorum. Takip kodunu bir kez girdikten sonra, paketin her hareketinde telefonunuza uyarı geliyor. İndirmek için https://play.google.com/store/apps/details?id=com.ptt&hl=tr adresine gidebilirsiniz. Aynı uygulamanın IOS sürümü de var. Ancak Android kadar sorunsuz çalışmıyor. https://apps.apple.com/tr/app/ptt-kargo/id985578196?l=tr

Sonsöz

Arkadaşlar, ilk önce sakin olun. Sinirden kendinizi tüketmeyin. Kargonuz eninde sonunda elinize ulaşacak. Geçmişte sinirden ben de ne yapacağımı şaşırmış, defalarca konu ile ilgili CİMER'e şikayette bulunmuştum. Gümrük ve PTT tarafında hiç kimse “Ahmet'in kargosunu geç teslim edelim. Kıvransın kerata.” deyip bu işten zevk almıyor.

Sipariş ettiğiniz ürün eğer çok hayati bir işe yarayacaksa Türkiye'den satın alın. Hayat memat meselesi değilse, uygun fiyatla satın aldığınızı hatırlayıp fazladan 10 gün daha bekleyin.

Bir paket normal şartlarda Çin'den 10-30 gün, Amerika'dan 7-30 gün, Avrupa'dan 7-20 gün arası bir sürede elinize ulaştırılıyor.

“Paket Çin'den Türkiye'ye 3 günde geldi, 20 gündür elime varmadı” diye kendinizi üzmek, kurumlara kızıp sinirlerinizi yıpratmak hiçbir işi çözmeyecek. Bugün ben de Çin'e 24 saat içinde gidebilirim. Ancak bu işin bir prosedürü var. Pasaport almam gerek (+süre), vize için başvurmam gerek (+ süre), vize çıkmasını beklemem gerek (+süre). Yani Çin'e gitmek aslında 24 saat sürmüyor. Toplamda bakıldığında neredeyse 1 aylık bir süreç.

Tüm aksaklıklar yalnızca bizim ülkemizde yaşanmıyor. Alın size Amerika'da Colorado eyaletinin Steamboat kasabasındaki USPS (bizdeki PTT) bürosu hakkında yazılan yorumlar https://www.google.com/search?q=steamboat+usps&oq=steamboat+usps&aqs=chrome..69i57j0l7.4847j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8#lrd=0x874268d74a3a262d:0xd7d674743529f99d,1,,,

Gördüğünüz gibi, kargo sektörü hiçbir zaman insanı tam anlamıyla memnun edemeyen, ancak mahkum olduğumuz bir sektör.