Tarihteki En Ölümcül 10 Doğal Felaket

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre her yıl yaklaşık 100.000 kişi doğal afetlerde (depremler, volkanik patlamalar, kasırgalar, tsunamiler, seller, orman yangınları ve kuraklıklar) hayatını kaybederken, dünya çapında 150 milyondan fazla insan bundan etkileniyor. Bugünkü yazının konusu, bize Doğa Ana’nın ne kadar güçlü olduğunu hatırlatan geçmişte yaşanmış doğal felaketler.

Şiddetli doğal afetler, insanlığın başlangıcından beri insan yaşamının bir gerçeği olmuştur, ancak bu felaketlerin bir çoğunun ölüm sayıları bilinmemektedir. Örneğin, antik Akdeniz adası Thera'da (şimdi Santorini, Yunanistan),  MÖ 1600 civarında tüm Minos uygarlığını ortadan kaldıran felaket bir volkanik patlama yaşandı. Ama tam olarak kaç hayat kaybedildi? Asla bilemeyeceğiz.

Tarihteki Doğal Felaketler

Bununla birlikte, tarihi kayıtlar ve saygın bilimsel dergiler sayesinde, tarihçiler en azından milattan sonra meydana gelen felaketlerle bağlantılı ölümlerin sayısını tahmin edebiliyor. Bu tür kayıtlara göre, aşağıdaki doğal felaketler tüm zamanların en ölümcül olanlarıdır. Bu afetlerdeki tahmin edilen ölü sayısını en düşükten en yükseğe doğru sıraladık.

10- 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunami

2004 depremi
Denizden karaya 2 kilometre sürüklenmiş Tayland Deniz Kuvvetleri'ne ait bir sahil güvenlik botu.

26 Aralık 2004'te Endonezya'nın Sumatra kentinin batı kıyısındaki deniz altını vuran felaket boyutunda 9.1 şiddetindeki deprem 10. sırada yer alıyor. Deprem, Güney Asya'da yaklaşık 230.000 kişiyi öldüren ve yaklaşık 2 milyon insanı yerinden eden büyük bir tsunami yarattı. 804 kilometre/saat hızında hareket eden tsunami, depremden 15 ila 20 dakika sonra karaya ulaştı ve kıyı sakinlerine daha yüksek bir yere kaçmak için çok az zaman tanıdı. Bir insani yardım kuruluşu olan World Vision'a göre, bazı yerlerde, özellikle en çok etkilenen Endonezya'da tsunami dalgası 30 metre yüksekliğe ulaştı .

Deprem ve tsunamiden kaynaklanan hasarların 10 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu olay 1900'den beri dünyanın en büyük üçüncü depremi olarak kabul ediliyor. Depremde meydana gelen tsunami, kayıtlı tarihteki diğer tsunamilerden daha fazla insanın ölümüne neden oldu.

9- 1976 Tangshan depremi

Tangshan Depremi

28 Temmuz 1976 sabah saat 03: 42'de Çin'in Tangshan kenti 7.8 büyüklüğünde bir depremle yerle bir oldu . Felaket anında yaklaşık 1 milyon nüfusa sahip bir sanayi şehri olan Tangshan, 240.000'den fazla can kaybına uğradı. Bu resmi ölü sayısı olsa da, bazı uzmanlar bu sayının fazlasıyla hafife alındığını ve can kaybının muhtemelen 700.000'e yakın olduğunu öne sürüyor. Meydana gelen depremde Tangshan'daki binalarının% 85'i çöktü. Sarsıntı 180 kilometre uzaklıktaki Pekin'de hissedildi. Tangshan şehrinin eski ihtişamına kavuşması birkaç yılı buldu.

8- 526 Antakya depremi

Antakya Depremi

Binlerce yıl önce meydana gelen tüm felaketlerde olduğu gibi, Antakya depremi için kesin bir ölü sayısı vermek etmek zor. Çağdaş tarihçi John Malalas, Mayıs 526'da depremin Bizans İmparatorluğu kentini vurması sırasında yaklaşık 250.000 kişinin öldüğünü yazdı. Malalas, felaketi Tanrı'nın gazabına bağladı ve yangınların depremden daha çok zarar verdiğini, Antakya'daki her şeyi yok ettiğini bildirdi.

The Medieval History Journal'daki 2007 tarihli bir makaleye göre , ölü sayısı yılın diğer zamanlarından daha yüksekti çünkü şehir, İsa'nın cennete yükselişini anan Hristiyan bayramı olan Yükseliş Günü'nü kutlayan turistlerle doluydu.

7- 1920 Haiyuan depremi

Haiyuan depremi

16 Aralık 1920'de kuzey orta Çin'in Haiyuan bölgesini vuran deprem, komşu Gansu ve Shaanxi eyaletlerini de salladı. Richter ölçeğine göre 7,8 olduğu bildirildi, ancak Çinli bilim adamları depremin 8.5 büyüklüğünde olduğunu iddia ediyor. Kaybedilen can sayısında da görüş farklılıkları var. USGS toplam 200.000 kayıp bildirdi, ancak Çinli sismologların 2010 yılında yaptığı bir araştırmaya göre ölü sayısının 273.400 olduğu iddia edildi. 2020 yılında yayınlanan bir çalışmaya göre, bu ölümlerin 30.000'den fazlasının sorumlusu olarak deprem sonrası meydana gelen heyelanlar gösterildi.

6- 1839 Coringa siklonu

Coringa siklonu

Coringa siklonu, 25 Kasım 1839'da Hindistan'ın Bengal Körfezi'ndeki liman kenti Coringa'da karaya çıktı ve 12 metrelik bir fırtına dalgası yarattı . Kasırganın rüzgar hızları ve kategorisi, 20. yüzyıldan önce meydana gelen birçok fırtınada olduğu gibi bilinmemektedir. Yaklaşık 300.000 insanın yaşamını kaybettiği bu felakette 20.000 deniz taşıtı tahrip oldu.

5-  2010 Haiti depremi

Haiti Depremi

12 Ocak 2010'da Port-au-Prince'in hemen kuzeybatısındaki Haiti'yi vuran 7.0 büyüklüğündeki feci deprem, tüm zamanların en ölümcül üç depreminden biri olarak yer alıyor.

Depremden 3 milyon kadar insan etkilendi.  Başlangıçta, Haiti hükümeti ölümlerin 230.000 kişi olduğunu tahmin etti, ancak Ocak 2011'de yetkililer bu rakamı 316.000 olarak revize etti. Medicine, Conflict and Survival dergisinde yayınlanan bir 2010 araştırması, ölü sayısının yaklaşık 160.000 olduğunu iddia etti. USGS ise yaklaşık 100.000 ölüm meydana geldiğini bildirdi. Bu eşitsizlikler, modern çağda bile ölümleri saymanın zorluğunu yansıtıyor.

4- 1970 Bhola siklonu

Bhola siklonu
1970 yılında meydana gelen siklonun uydu görüntüsü

Bu tropikal kasırga, 12-13 Kasım 1970'de Bangladeş'i (sonra Doğu Pakistan'ı) vurdu. Fırtınanın en güçlü rüzgar hızları 205 km/s ölçüldü. Karaya 11 metrelik bir fırtına dalgası vurdu, Bengal Körfezi'ni çevreleyen alçak adaların üzerinden geçerek geniş çaplı sellere neden oldu.

Fırtına dalgası, tahliye eksikliğiyle birleştiğinde, 300.000 ila 500.000 kişi olarak tahmin edilen büyük bir ölümle sonuçlandı. 1971 yılında yayınlanan bir raporda, pirinç hasatı için bölgede bulunan mevsimlik işçilerin ölü sayısının yüksek olmasının nedeni olarak gösteriliyor. Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre, Bhola siklonu kayıtlardaki en ölümcül tropikal siklon olarak kabul ediliyor . Kasırga tahmini olarak 86 milyar dolarlık hasara neden oldu.

3- 1556 Shaanxi depremi

Mağaralar

Tarihteki en ölümcül deprem, 23 Ocak 1556'da Çin'in Shaanxi eyaletini vurdu. “Jiajing Büyük Depremi” olarak bilinen deprem, 1.000 kilometre karelik bir alanı etkiledi. Çin Bilim Müzeleri'ne göre ülke enkaza dönüştü. Bölgenin mağara evleri olan yaodongları çökerken, tahminen 830.000 kişi öldü . Depremin kesin büyüklüğü tarihe karıştı, ancak günümüz jeofizikçileri depremin yaklaşık 8 büyüklüğünde olduğunu tahmin ediyor.

2- 1887 Huang He seli

Huang He sel

Çin'deki Sarı Nehir (Huang He), 1880'lerin sonlarında, Çin'in merkezindeki tarım arazilerinden akan suyu tutmak için inşa edilen bir dizi set sayesinde, etrafındaki arazinin çoğunun çok üzerinde tehlikeli bir şekilde konumlandırılmıştı. Zamanla bu kanallar nehri kademeli olarak yükseltti. Eylül 1887'de şiddetli yağmurlar nehri şişirdiğinde, bu setler üzerinden çevredeki alçak araziye döküldü ve 12.949 kilometre kare alan sular altında kaldı. Bu selin bir sonucu olarak, tahmini 900.000 ila 2 milyon insan hayatını kaybetti.

1- 1931 Yangtze Nehri seli

Yangtze seli

Temmuz ve Ağustos 1931'de Çin'in merkezinde meydana gelen aşırı yağış, dünya tarihinin en ölümcül doğal felaketini tetikledi. Sel neredeyse 180.000 kilometre kare alanı sular altında bıraktı. Yangtze'yi dev bir göl veya okyanus gibi görünen bir şeye dönüştürdü. Hükümet ölü sayısını yaklaşık 2 milyon olarak açıkladı, ancak NOAA ve diğer kurumlar 3,7 milyon kadar insanın hayatını kaybetmiş olabileceğini söylüyor.

 

 


İlginizi Çekebilecek Yazılar:

Yorum yapın